بهترین بانک برای گرفتن وام در سال ۱۴۰۴

بهترین بانک برای گرفتن وام در سال ۱۴۰۴ موضوعی است که برای بسیاری از افراد اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا انتخاب درست می‌تواند تفاوت بزرگی در شرایط بازپرداخت و فشار مالی ایجاد کند. هر بانکی سیاست‌ها، نرخ سود و شیوه‌های خاص خودش را برای اعطای تسهیلات دارد و اگر بدون بررسی اقدام کنیم، ممکن است بعدها با اقساط سنگین یا شرایط سخت ضمانت روبه‌رو شویم.

در سال ۱۴۰۴ شرایط بانک‌ها تغییرات زیادی داشته است؛ بعضی بانک‌ها به سمت دیجیتالی شدن حرکت کرده‌اند و فرآیند ثبت‌نام وام را به‌صورت غیرحضوری انجام می‌دهند، در حالی که برخی دیگر هنوز بر مدار سنتی و حضوری عمل می‌کنند. همین تفاوت‌ها باعث می‌شود کاربران هنگام انتخاب بهترین بانک برای گرفتن وام نیاز به یک راهنمای جامع و دقیق داشته باشند تا بتوانند گزینه‌ای را انتخاب کنند که هم با توان مالی‌شان سازگار باشد و هم مراحل دریافت وام برایشان ساده‌تر پیش برود.

معرفی انواع وام‌های بانکی

وقتی صحبت از دریافت تسهیلات بانکی می‌شود، اولین چیزی که باید بدانیم این است که «وام بانکی» دقیقاً چیست و چه انواعی دارد. وام در واقع نوعی تسهیلات مالی است که بانک یا موسسه اعتباری در اختیار افراد قرار می‌دهد تا بتوانند نیازهای اقتصادی خود را برطرف کنند. این نیاز می‌تواند شامل خرید کالا، راه‌اندازی یا توسعه کسب‌وکار، تأمین هزینه‌های درمانی یا حتی رفع مخارج روزمره باشد. در ایران، وام‌ها بر اساس نوع قراردادهای اسلامی (عقود شرعی) به چند دسته تقسیم می‌شوند که هر کدام شرایط، کارمزد و محدودیت‌های خاص خود را دارند. شناخت این تقسیم‌بندی‌ها برای هر کسی که قصد دریافت وام دارد ضروری است، زیرا انتخاب درست می‌تواند هم هزینه‌های کمتری به همراه داشته باشد و هم روند بازپرداخت را ساده‌تر کند. در ادامه سه نوع رایج و پرتقاضا از وام‌های بانکی در ایران را بررسی می‌کنیم.

وام‌های قرض‌الحسنه با سود کم

وام قرض‌الحسنه یکی از محبوب‌ترین انواع وام‌ها در نظام بانکی ایران است که بر پایه اصل Qard al-Hasan یا همان قرض نیکو ارائه می‌شود. در این نوع وام، بانک تنها کارمزد اندکی (معمولاً بین ۲ تا ۴ درصد) دریافت می‌کند و هیچ سود بانکی به اصل مبلغ اضافه نمی‌شود. هدف اصلی این تسهیلات کمک به اقشار جامعه برای رفع نیازهای ضروری است، نه کسب سود برای بانک.

مزایای این نوع وام بسیار زیاد است. نرخ پایین کارمزد باعث می‌شود اقساط سبک‌تر باشد و وام‌گیرنده فشار مالی کمتری را تحمل کند. همچنین، بسیاری از بانک‌ها برای مواردی مثل ازدواج، درمان بیماری‌های خاص یا حتی تعمیرات مسکن، این نوع وام را در اولویت قرار می‌دهند. البته باید به محدودیت‌های آن هم توجه داشت. معمولاً سقف وام‌های قرض‌الحسنه پایین‌تر از سایر وام‌هاست و دریافت آن نیاز به معرفی ضامن معتبر یا سپرده‌گذاری دارد.

بانک‌های قرض‌الحسنه مهر ایران و رسالت بیشترین تمرکز را بر این نوع وام دارند و طی سال‌های اخیر توانسته‌اند فرآیند دریافت آن را ساده‌تر کنند. به همین دلیل، وقتی صحبت از بهترین بانک برای گرفتن وام قرض‌الحسنه می‌شود، نام این دو بانک در صدر لیست قرار می‌گیرد.

وام‌های مرابحه و تسهیلات با سود مشخص

یکی دیگر از وام‌های پرکاربرد در ایران، وام مرابحه است که بر اساس عقد Murabaha ارائه می‌شود. در این نوع تسهیلات، بانک کالا یا خدماتی را به درخواست مشتری خریداری کرده و سپس با افزودن درصد مشخصی سود، آن را به‌صورت اقساطی در اختیار فرد قرار می‌دهد. به بیان ساده‌تر، وام مرابحه همان خرید اقساطی اما با چارچوب قانونی و شرعی است.

نرخ سود در وام‌های مرابحه از قبل تعیین شده و معمولاً در بازه ۱۵ تا ۲۳ درصد قرار دارد. این نوع وام بیشتر برای خرید کالاهای بادوام مثل خودرو، لوازم خانگی یا حتی خدماتی مانند آموزش و سفر استفاده می‌شود. مزیت اصلی این وام، شفافیت آن است؛ یعنی از همان ابتدا مشخص است که فرد چه مقدار باید بازپرداخت کند. اما در مقابل، نرخ سود بالاتر نسبت به قرض‌الحسنه باعث می‌شود فشار مالی بیشتری به وام‌گیرنده وارد شود.

بانک‌های ملی، ملت و شهر از مهم‌ترین ارائه‌دهندگان وام‌های مرابحه هستند و معمولاً طرح‌های متنوعی برای کارمندان دولت، بازنشستگان و صاحبان کسب‌وکار دارند.

وام‌های آنلاین و اعتباری

در سال‌های اخیر و به‌ویژه تا سال ۱۴۰۴، وام‌های آنلاین و اعتباری جایگاه ویژه‌ای در نظام بانکی پیدا کرده‌اند. این نوع وام‌ها از طریق سامانه‌های دیجیتال و اپلیکیشن‌های بانکی ارائه می‌شوند و نیاز به مراجعه حضوری را به حداقل می‌رسانند.

در این مدل، اعتبارسنجی متقاضی به‌صورت سیستمی انجام می‌شود؛ یعنی به جای معرفی ضامن سنتی، بانک وضعیت حساب‌ها، گردش مالی و سوابق بانکی فرد را بررسی کرده و بر اساس آن میزان اعتبار او را مشخص می‌کند. این روند باعث می‌شود بسیاری از افراد که امکان ارائه ضامن ندارند، راحت‌تر بتوانند تسهیلات دریافت کنند.

مزیت دیگر وام‌های آنلاین سرعت بالا در ثبت‌نام و دریافت است. کافی است فرد در اپلیکیشن بانک یا پلتفرم مربوطه فرم درخواست را تکمیل کند، مدارک را بارگذاری نماید و در صورت تأیید، مبلغ وام در مدت کوتاهی به حسابش واریز می‌شود.

بانک رسالت با سامانه مرآت و بانک ملی با اپلیکیشن «همراه بانک» جزو پیشگامان این نوع وام هستند. همچنین، برخی پلتفرم‌های فین‌تک (FinTech) نیز به‌عنوان واسطه، تسهیلات اعتباری کوتاه‌مدت در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

بهترین بانک‌ها برای دریافت وام

انتخاب بهترین بانک برای گرفتن وام همیشه یکی از دغدغه‌های اصلی متقاضیان تسهیلات بوده است. هر بانکی شرایط خاص خود را برای اعطای وام دارد و همین تفاوت‌ها باعث می‌شود کاربر در تصمیم‌گیری کمی سردرگم شود. برخی بانک‌ها کارمزد پایین‌تری دریافت می‌کنند، برخی سقف تسهیلات بالاتری دارند و بعضی دیگر فرآیند ثبت‌نام را دیجیتالی کرده‌اند تا مراجعه حضوری به حداقل برسد. در سال ۱۴۰۴ رقابت بانک‌ها برای جذب مشتریان بیشتر شدت گرفته و طرح‌های متنوعی در اختیار متقاضیان قرار گرفته است. در ادامه به معرفی و بررسی مهم‌ترین بانک‌هایی می‌پردازیم که بیشترین تقاضا را برای دریافت وام دارند.

بانک قرض‌الحسنه مهر ایران

بانک مهر ایران یکی از بزرگ‌ترین ارائه‌دهندگان وام‌های قرض‌الحسنه در کشور است. تمرکز اصلی این بانک روی تسهیلاتی است که با حداقل کارمزد و به‌صورت آسان در اختیار افراد قرار می‌گیرند. ویژگی شاخص بانک مهر ایران دیجیتالی بودن بخش زیادی از فرآیندهاست؛ به این معنا که متقاضی می‌تواند از طریق اپلیکیشن بانک یا وب‌سایت رسمی، درخواست وام خود را ثبت کند و مراحل اولیه را بدون مراجعه حضوری پشت سر بگذارد.

نقاط قوت:

• نرخ کارمزد پایین (حدود ۴ درصد).
• امکان ثبت درخواست آنلاین و کاهش مراجعه حضوری.
• پشتیبانی از طرح‌های حمایتی مانند وام ازدواج یا تعمیرات مسکن.
• گستردگی شعب در سراسر کشور.

نقاط ضعف:

• سقف وام‌ها معمولاً پایین‌تر از سایر بانک‌هاست (اغلب بین ۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان).
• نیاز به ضامن معتبر یا کسر از حقوق.

به همین دلیل، بانک مهر ایران بیشتر برای کسانی مناسب است که به دنبال تسهیلات کم‌هزینه برای نیازهای ضروری هستند و انتظار مبالغ بسیار بالا ندارند.

بانک قرض‌الحسنه رسالت

بانک رسالت به‌خصوص در سال‌های اخیر به‌عنوان یکی از پیشگامان ارائه وام‌های غیرحضوری شناخته می‌شود. این بانک با راه‌اندازی سامانه مرآت سامانه اعتبارسنجی آنلاین)، امکان دریافت تسهیلات بدون نیاز به ضامن سنتی را برای افراد فراهم کرده است.

در بانک رسالت، اعتبار متقاضی بر اساس سوابق بانکی، گردش حساب و توان بازپرداخت بررسی می‌شود. همین موضوع باعث شده که افراد زیادی که امکان معرفی ضامن رسمی ندارند، بتوانن(د تسهیلات دریافت کنند.

مزایا:

• فرآیند کاملاً غیرحضوری؛ از ثبت درخواست تا واریز وام.
• نرخ کارمزد پایین (۴ درصد).
• تنوع وام‌ها برای خرید کالا، خدمات آموزشی و درمانی.
• بازپرداخت بلندمدت تا ۶۰ ماه.

محدودیت‌ها:

• سقف وام محدودتر از بانک‌های بزرگ (معمولاً حداکثر ۲۰۰ میلیون تومان).
• نیاز به اعتبارسنجی و امتیاز بانکی مناسب.

این بانک بهترین گزینه برای کسانی است که دسترسی به ضامن ندارند یا می‌خواهند بدون دردسر اداری وام دریافت کنند.

بانک ملی ایران

بانک ملی به‌عنوان قدیمی‌ترین و یکی از بزرگ‌ترین بانک‌های کشور، گزینه‌های متنوعی از تسهیلات را ارائه می‌دهد. از وام‌های قرض‌الحسنه ازدواج گرفته تا وام‌های مرابحه، جعاله تعمیر مسکن، خرید خودرو و حتی تسهیلات ویژه برای مشاغل آزاد. گستردگی شعب این بانک باعث شده تقریباً در هر شهری بتوان به راحتی به خدمات آن دسترسی داشت.

نقاط قوت:

• تنوع بالای وام‌ها (ازدواج، مسکن، خرید کالا، درمان، جعاله).
• سقف‌های بالاتر نسبت به بانک‌های قرض‌الحسنه (تا ۳۰۰ میلیون تومان).
• دسترسی گسترده به شعب در سراسر ایران.

نقاط ضعف:

• نرخ سود بالاتر (معمولاً ۱۸ تا ۲۳ درصد بسته به نوع وام).
• نیاز به ضامن رسمی، سند ملکی یا کسر از حقوق.
• طولانی بودن فرآیند اداری در برخی شعب.

بانک ملی بیشتر برای کسانی مناسب است که به دنبال مبالغ بالاتر هستند و مشکلی با معرفی ضامن یا پرداخت سود بانکی ندارند.

بانک شهر

بانک شهر بیشتر به‌عنوان بانکی شناخته می‌شود که خدمات ویژه‌ای برای کارمندان شهرداری‌ها و سازمان‌های مرتبط ارائه می‌دهد، اما در سال‌های اخیر طرح‌های عمومی هم برای عموم مردم معرفی کرده است.

مزایا:

• ارائه تسهیلات خرید کالا با همکاری فروشگاه‌های معتبر.
• طرح‌های ویژه برای کارمندان رسمی و بازنشستگان.
• تنوع مناسب در بازپرداخت اقساط.

محدودیت‌ها:

• تمرکز بیشتر روی گروه‌های خاص (کارمندان شهرداری و سازمان‌های وابسته).
• نرخ سود مشابه سایر بانک‌های تجاری (حدود ۱۸ درصد).

این بانک برای کسانی که کارمند رسمی هستند یا نیاز به خرید کالاهای مصرفی بادوام دارند انتخابی مناسب محسوب می‌شود.

سایر بانک‌ها و پلتفرم‌های آنلاین

به جز بانک‌های مطرح بالا، سایر بانک‌ها مانند بانک ملت، تجارت و کشاورزی نیز تسهیلات متنوعی ارائه می‌دهند. هر کدام از این بانک‌ها طرح‌های خاص خود را دارند، مثلاً:

• بانک ملت در زمینه وام‌های خرید کالا و خدمات دیجیتال فعال‌تر است.
• بانک کشاورزی تسهیلات ویژه‌ای برای کشاورزان و دامداران ارائه می‌دهد.
• بانک تجارت بیشتر روی طرح‌های خرید خودرو و خدمات بیمه‌ای تمرکز دارد.

علاوه بر این، در سال‌های اخیر پلتفرم‌های فین‌تک (FinTech) نیز وارد عرصه وام‌دهی شده‌اند. این پلتفرم‌ها با همکاری بانک‌ها، اعتبار خرد یا تسهیلات کوتاه‌مدت به کاربران می‌دهند که معمولاً نیاز به ضامن ندارند و فرآیندشان بسیار سریع‌تر است. البته این وام‌ها اغلب مبالغ پایین‌تری دارند و بیشتر برای رفع نیازهای فوری مناسب هستند.

جدول مقایسه‌ای بانک‌ها

بانک	نوع وام غالب	نرخ سود/کارمزد	سقف وام	مدت بازپرداخت	شرایط ضمانت
مهر ایران	قرض‌الحسنه	۴٪ کارمزد	۵۰ تا ۲۰۰ میلیون	۳۶ ماه	ضامن رسمی/کسر از حقوق
رسالت	قرض‌الحسنه آنلاین	۴٪	۱۰ تا ۲۰۰ میلیون	۶۰ ماه	اعتبارسنجی آنلاین (بدون ضامن سنتی)
ملی	مرابحه، جعاله، قرض‌الحسنه	۱۸–۲۳٪	تا ۳۰۰ میلیون	۴۸ ماه	ضامن، سند یا کسر از حقوق
شهر	مرابحه و خرید کالا	۱۸٪	تا ۱۵۰ میلیون	۳۶ ماه	کارمند رسمی/بازنشسته
سایر بانک‌ها	متنوع	۱۵–۲۳٪	متغیر (۵۰ تا ۳۰۰ میلیون)	۳۶–۶۰ ماه	بسته به بانک

معیارهای انتخاب بهترین بانک برای وام

وقتی کاربر قصد دارد وام بگیرد، معمولاً اولین سوال این است که «کدام بانک بهتر است؟» اما واقعیت این است که پاسخ این سوال برای هر فرد می‌تواند متفاوت باشد. بهترین بانک برای گرفتن وام در سال ۱۴۰۴ الزاماً آن بانکی نیست که همه جا تبلیغ می‌کند یا سود کمتری روی کاغذ نشان می‌دهد؛ بلکه بهترین انتخاب بانکی است که شرایط آن بیشترین تناسب را با وضعیت مالی، شغلی و نیازهای متقاضی داشته باشد. برای رسیدن به این انتخاب درست، باید معیارهای مشخصی را بررسی کرد. این معیارها شامل نرخ سود و کارمزد، سقف وام و مدت بازپرداخت، و همچنین شرایط ضمانت و مدارک مورد نیاز است. آشنایی دقیق با این سه شاخص می‌تواند تصمیم‌گیری را برای کاربر بسیار آسان‌تر کند و مانع از گرفتار شدن در تعهدات سنگین بانکی شود.

نرخ سود و کارمزد

اولین و مهم‌ترین معیار در انتخاب بهترین بانک برای گرفتن وام، نرخ سود و کارمزد است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که تنها باید به عدد سود اسمی که بانک اعلام می‌کند توجه کنند، اما این فقط بخشی از ماجراست. سود اسمی همان درصدی است که روی قرارداد درج می‌شود، مثلاً ۱۸ درصد در سال. اما چیزی که واقعاً اهمیت دارد، سود واقعی یا همان هزینه نهایی وام است که متقاضی باید پرداخت کند. این سود واقعی با در نظر گرفتن نحوه محاسبه اقساط، دوره‌های بازپرداخت و کارمزدهای جانبی به دست می‌آید.

برای مثال، اگر بانکی سود اسمی ۱۸ درصد اعلام کند ولی اقساط را به شکل کاهشی محاسبه کند، هزینه واقعی وام کمتر از حالتی خواهد بود که سود به شکل ثابت محاسبه شود. همچنین، برخی بانک‌ها علاوه بر سود، کارمزدهایی مثل هزینه تشکیل پرونده یا بیمه عمر را هم از مشتری دریافت می‌کنند که در نهایت باعث می‌شود مبلغ پرداختی بالاتر برود.

به همین دلیل، متقاضیان باید هنگام انتخاب بانک فقط به عددی که در تبلیغات می‌بینند اعتماد نکنند، بلکه حتماً از بانک جدول اقساط و هزینه نهایی وام را درخواست کنند. مقایسه همین جداول در بانک‌های مختلف می‌تواند بهترین تصویر را از واقعی‌ترین هزینه وام ارائه دهد.

سقف وام و مدت بازپرداخت

دومین معیار کلیدی، سقف وام و مدت بازپرداخت است. در سال ۱۴۰۴، بانک‌های مختلف بسته به نوع تسهیلات، وام‌هایی با مبالغ متفاوت ارائه می‌دهند. به‌طور معمول، سقف وام‌های قرض‌الحسنه بین ۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان است، در حالی که وام‌های مرابحه و تسهیلات خرید کالا یا مسکن می‌توانند تا ۳۰۰ میلیون تومان یا بیشتر هم برسند.

مدت بازپرداخت نیز نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. هر چه بازه بازپرداخت طولانی‌تر باشد، مبلغ اقساط سبک‌تر می‌شود و فشار مالی کمتری به فرد وارد می‌شود، اما در عوض هزینه کل وام افزایش می‌یابد. برای مثال، یک وام ۱۰۰ میلیونی با بازپرداخت ۳۶ ماهه ممکن است اقساط سنگین‌تری داشته باشد، اما مجموع مبلغ پرداختی بسیار کمتر از همان وام با بازپرداخت ۶۰ ماهه خواهد بود.

به همین دلیل، انتخاب بین سقف وام و مدت بازپرداخت کاملاً به شرایط فرد بستگی دارد. کسی که درآمد ثابت و مطمئنی دارد، بهتر است بازپرداخت کوتاه‌مدت انتخاب کند تا در مجموع سود کمتری بپردازد. در مقابل، فردی که درآمدش محدود است و توانایی پرداخت اقساط سنگین ندارد، باید به سراغ وام‌های بلندمدت برود، حتی اگر در نهایت هزینه کل بیشتر شود.

شرایط ضمانت و مدارک مورد نیاز

سومین معیار اساسی در انتخاب بهترین بانک برای گرفتن وام، شرایط ضمانت و مدارک مورد نیاز است. بانک‌ها برای اطمینان از بازپرداخت وام، معمولاً ضمانت‌هایی از متقاضی می‌خواهند. این ضمانت‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• ضامن رسمی: معرفی یک یا چند کارمند رسمی دولت یا شرکت‌های معتبر که حقوقشان قابل کسر باشد. این روش رایج‌ترین نوع ضمانت است، اما بسیاری از افراد امکان دسترسی به ضامن رسمی را ندارند.
• وثیقه ملکی یا سند خودرو: برخی بانک‌ها در صورت نبود ضامن، سند ملک یا خودرو را به‌عنوان ضمانت می‌پذیرند.
• سفته یا چک بانکی: گزینه‌ای است که بعضی بانک‌ها برای مبالغ پایین‌تر قبول می‌کنند.
• کارت یارانه یا حساب بانکی: در بانک‌های قرض‌الحسنه مانند رسالت، اعتبارسنجی آنلاین جایگزین ضامن سنتی شده و حتی کارت یارانه یا حساب بانکی می‌تواند به‌عنوان پشتوانه در نظر گرفته شود.

تفاوت بانک‌ها در این بخش بسیار زیاد است. مثلاً بانک ملی برای اغلب وام‌های بالای ۱۰۰ میلیون تومان الزاماً ضامن رسمی یا سند ملکی می‌خواهد، در حالی که بانک رسالت بر اساس امتیاز اعتبارسنجی آنلاین تصمیم‌گیری می‌کند. این اختلاف‌ها نشان می‌دهد که انتخاب بانک فقط به نرخ سود محدود نمی‌شود و باید دید شرایط ضمانت آن چقدر با وضعیت متقاضی هماهنگ است.

نحوه اقدام برای دریافت وام

بعد از انتخاب بهترین بانک برای گرفتن وام، مهم‌ترین مرحله این است که بدانیم روند اقدام به چه صورت انجام می‌شود. خیلی از افراد به دلیل ناآگاهی از مراحل، یا درخواستشان توسط بانک رد می‌شود یا مجبور می‌شوند چند بار بین شعب مختلف رفت‌وآمد کنند. در حالی که اگر مراحل را از ابتدا درست بدانید، می‌توانید بدون اتلاف وقت و هزینه، وام مورد نظر خود را دریافت کنید. به‌طور کلی، فرآیند دریافت وام در بانک‌های ایران شامل چند مرحله اصلی است که در ادامه به ترتیب توضیح داده می‌شود.

۱. ثبت‌نام در سامانه بانک یا حضوری

اولین قدم برای دریافت وام، ثبت درخواست است. برخی بانک‌ها همچنان بر روش حضوری تأکید دارند؛ یعنی متقاضی باید به شعبه مراجعه کند، فرم‌های مربوطه را پر کند و مدارک اولیه را ارائه دهد. اما در سال ۱۴۰۴ بخش زیادی از بانک‌ها به سمت دیجیتالی شدن حرکت کرده‌اند. به‌عنوان مثال:

• در بانک رسالت، ثبت‌نام به‌طور کامل از طریق سامانه مرآت انجام می‌شود. متقاضی کافی است در این سامانه حساب کاربری ایجاد کند و درخواست وام را به‌صورت آنلاین ثبت نماید.
• در بانک ملی، اپلیکیشن «همراه بانک» و وب‌سایت رسمی بانک امکان ثبت درخواست اولیه و حتی مشاهده وضعیت پرونده را فراهم کرده است.

این تغییرات باعث شده‌اند که نیاز به حضور فیزیکی کمتر شود و افراد بتوانند از هر نقطه‌ای مراحل اولیه را شروع کنند.

۲. ارائه مدارک هویتی و شغلی

بعد از ثبت درخواست، بانک از متقاضی می‌خواهد مدارک هویتی و شغلی خود را ارائه دهد. مدارک اصلی شامل:

• کارت ملی و شناسنامه.
• فیش حقوقی یا گواهی اشتغال به کار برای کارمندان.
• جواز کسب یا مدارک شغلی برای صاحبان کسب‌وکار.
• پرینت گردش حساب بانکی (معمولاً سه تا شش ماه اخیر).

این مدارک برای احراز هویت و بررسی توان بازپرداخت متقاضی استفاده می‌شوند. در بانک‌های دیجیتال، بارگذاری مدارک از طریق سامانه آنلاین انجام می‌شود و نیازی به مراجعه حضوری نیست.

۳. معرفی ضامن یا وثیقه

یکی از مهم‌ترین مراحل دریافت وام، ارائه ضمانت است. بانک‌ها برای اطمینان از بازگشت سرمایه، معمولاً از متقاضی می‌خواهند یک یا چند ضامن رسمی معرفی کند. ضامن باید شرایطی مانند داشتن حقوق ثابت یا سابقه شغلی رسمی داشته باشد. در برخی موارد، بانک به‌جای ضامن، وثیقه‌ای مانند سند ملکی، خودرو یا حتی سپرده بانکی را می‌پذیرد.

البته در سال‌های اخیر تغییرات مثبتی در این زمینه ایجاد شده است. مثلاً بانک رسالت با سامانه مرآت، ضامن سنتی را حذف کرده و اعتبارسنجی سیستمی را جایگزین کرده است. این موضوع برای بسیاری از متقاضیان یک مزیت بزرگ محسوب می‌شود، زیرا پیدا کردن ضامن رسمی همیشه یکی از سخت‌ترین بخش‌های دریافت وام بوده است.

۴. بررسی وام توسط کمیته اعتباری بانک

پس از تکمیل مدارک و ارائه ضمانت، پرونده وام به واحد اعتبارات بانک ارسال می‌شود. در این بخش، کارشناسان بانکی شرایط متقاضی را بررسی می‌کنند. عواملی مانند میزان درآمد، نوع شغل، گردش حساب، سوابق بانکی (مثل چک برگشتی یا بدهی معوق) و میزان اعتبار ضامن‌ها در تصمیم نهایی تأثیرگذار هستند.

این مرحله ممکن است بین چند روز تا چند هفته طول بکشد. در بانک‌های دیجیتال مانند رسالت، این روند به‌صورت سیستمی و سریع‌تر انجام می‌شود، در حالی که در بانک‌های سنتی مثل ملی یا ملت، هنوز بخش زیادی از بررسی‌ها دستی و زمان‌بر است.

۵. واریز وام به حساب

اگر کمیته اعتباری بانک با درخواست موافقت کند، قرارداد نهایی تنظیم می‌شود و متقاضی باید آن را امضا کند. پس از امضای قرارداد و تکمیل مراحل پایانی مثل بیمه یا سپرده‌گذاری اولیه (در صورت نیاز)، مبلغ وام به حساب متقاضی واریز می‌شود. این مبلغ ممکن است یکجا یا مرحله‌ای پرداخت شود، بسته به نوع وام و شرایط بانک.

 نکات کلیدی برای انتخاب وام مناسب

وقتی به مرحله انتخاب وام می‌رسیم، خیلی مهم است که تصمیمی بگیریم که با شرایط مالی و شغلی خودمان سازگار باشد. بهترین بانک برای گرفتن وام الزاماً آن بانکی نیست که بیشترین مبلغ را پرداخت می‌کند یا تبلیغات بیشتری دارد، بلکه بانکی است که اقساط آن با درآمد و توان پرداخت ما هماهنگ باشد. همیشه قبل از امضای قرارداد، مبلغ قسط ماهانه را با درآمد خود مقایسه کنید. اگر قسط بیش از ۳۰ تا ۴۰ درصد حقوق یا درآمد شما باشد، احتمال دارد در آینده دچار مشکل شوید.

نکته مهم دیگر این است که همیشه وام بزرگ‌تر به معنای بهتر بودن نیست. گاهی یک وام کوچک‌تر با بازپرداخت سریع‌تر، فشار مالی کمتری وارد می‌کند و باعث می‌شود زودتر از بدهی رها شوید. برعکس، وام سنگین با بازپرداخت طولانی می‌تواند در بلندمدت هزینه بیشتری برایتان ایجاد کند.

شرایط شغلی و آینده مالی خودتان را هم در نظر بگیرید. کسی که شغل ثابت و درآمد مطمئن دارد، می‌تواند راحت‌تر وام‌های بزرگ‌تر بگیرد، اما اگر درآمدتان متغیر است یا امنیت شغلی بالایی ندارید، بهتر است سراغ وام‌های سبک‌تر و کوتاه‌مدت بروید.

در نهایت، فراموش نکنید بانک‌های دیجیتال و پلتفرم‌های آنلاین برای کسانی که وقت رفت‌وآمد به شعب ندارند یا ضامن رسمی در اختیارشان نیست، انتخابی عالی محسوب می‌شوند.

 

جدول مقایسه‌ای بانک‌ها

بانک	نوع وام	نرخ سود/کارمزد	سقف وام	مدت بازپرداخت	شرایط ضمانت
مهر ایران	قرض‌الحسنه	۴٪ کارمزد	۵۰ تا ۲۰۰ میلیون	۳۶ ماه	ضامن کسر از حقوق
رسالت	قرض‌الحسنه آنلاین	۴٪	۱۰ تا ۲۰۰ میلیون	۶۰ ماه	اعتبارسنجی آنلاین
ملی	مرابحه/جعاله	۱۸٪	تا ۳۰۰ میلیون	۴۸ ماه	ضامن یا سند ملکی
شهر	مرابحه	۱۸٪	تا ۱۵۰ میلیون	۳۶ ماه	کارمند رسمی

 

 نتیجه‌گیری

انتخاب بهترین بانک برای گرفتن وام در سال ۱۴۰۴ کار ساده‌ای نیست و نیاز به بررسی دقیق شرایط هر بانک دارد. همان‌طور که دیدیم، بانک‌های قرض‌الحسنه مانند مهر ایران و رسالت با کارمزد پایین و فرآیند ساده‌تر برای کسانی مناسب‌اند که به دنبال تسهیلات سبک و بدون فشار زیاد هستند. در مقابل، بانک‌های بزرگ مثل ملی و شهر امکان دریافت مبالغ بالاتر را فراهم می‌کنند، اما شرایط ضمانت سخت‌گیرانه‌تر و نرخ سود بیشتری دارند. بنابراین پیش از هر اقدامی باید جدول اقساط و هزینه نهایی وام را به دقت بررسی کرد. همیشه مبلغ قسط را با درآمد ماهانه مقایسه کنید تا در آینده دچار فشار مالی نشوید. به خاطر داشته باشید که وام کوچک‌تر با بازپرداخت سریع‌تر در بسیاری موارد گزینه‌ای منطقی‌تر از وام سنگین با بازپرداخت طولانی است. همچنین شرایط شغلی، ثبات درآمد و آینده مالی هر فرد باید ملاک اصلی تصمیم‌گیری باشد. اگر امکان معرفی ضامن رسمی ندارید، بانک‌های دیجیتال و سامانه‌هایی مانند مرآت بهترین گزینه خواهند بود. در نهایت، با انتخاب بانکی متناسب با شرایط شخصی و مدیریت صحیح اقساط، می‌توان از وام به‌عنوان ابزاری مطمئن برای پیشبرد اهداف مالی استفاده کرد، نه عاملی برای افزایش استرس و بدهی‌های بلندمدت.